Εισαγωγή στην αστροφυσική
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Τμήμα Φυσικής
Έτος: 2013-2014
Διδάσκων: Κ. Ε. Αλυσανδράκης
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα στοχεύει να δώσει στον φοιτητή μια ολοκληρωμένη εικόνα της συμπεριφοράς της ύλης πέρα από τα όρια της γης.
Video-Διαλέξεις
Διάλεξη 01: Εισαγωγή (2013-10-08)
Περιήγηση στο χρόνο και στο χώρο.
Διάλεξη 02: Εισαγωγή (2013-10-10)
Αστέρια, αέρια και σκόνη, γαλαξίες.(Μέρος 2ο)
Διάλεξη 03: Βασικές έννοιες (2013-10-15)
Πεδίο ακτινοβολίας, αστρικά μεγέθη, αποστάσεις. (Μέρος 1ο)
Διάλεξη 04: Βασικές έννοιες (2013-10-17)
Πεδίο ακτινοβολίας, αστρικά μεγέθη, αποστάσεις. (Μέρος 2ο)
Διάλεξη 05: Βασικές έννοιες (2013-10-22)
Πεδίο ακτινοβολίας, αστρικά μεγέθη, αποστάσεις. (Μέρος 3ο)
Διάλεξη 06: Μηχανισμοί εκπομπής/απορρόφησης - Σχηματισμός φασματικών γραμμών (2013-10-24)
Οι κατανομές Boltzmann,Saha και Maxwell-Boltzmann. Μηχανισμοί εκπομπής - απορρόφησης. Σχηματισμός φασμάτων. Το άτομο του υδρογόνου. (Μέρος 1ο)
Διάλεξη 07: Μηχανισμοί εκπομπής/απορρόφησης - Σχηματισμός φασματικών γραμμών (2013-10-29)
Οι κατανομές Boltzmann,Saha και Maxwell-Boltzmann. Μηχανισμοί εκπομπής - απορρόφησης. Σχηματισμός φασμάτων. Το άτομο του υδρογόνου. (Μέρος 2ο)
Διάλεξη 08: Μηχανισμοί εκπομπής/απορρόφησης - Σχηματισμός φασματικών γραμμών (2013-10-31)
Οι κατανομές Boltzmann,Saha και Maxwell-Boltzmann. Μηχανισμοί εκπομπής - απορρόφησης. Σχηματισμός φασμάτων. Το άτομο του υδρογόνου. (Μέρος 3ο)
Διάλεξη 09: Αστρικά φάσματα και διάγραμμα Hertzprung_Russel (2013-11-05)
Ιστορική αναδρομή. Η φασματική ταξινόμηση του Harvard. Δισδιάστατη ταξινόμηση - τάξεις λαμπρότητας.
Διάλεξη 10: Εσωτερική δομή των αστεριών (2013-11-07)
Βασικές εξισώσεις : υδροστατική ισορροπία, διατήρηση της μάζας, παραγωγή ενέργειας. Μεταφορά ενέργειας. Υπολογισμοί και αποτελέσματα. Τι μάθαμε από τα νετρίνα. Αστροσεισμολογία. (Μέρος 1ο)
Διάλεξη 11: Επικαιρότητα - Κομήτης ISON - Εσωτερική δομή των αστεριών (νετρίνα ηλιοσεισμολογία) (2013-11-14)
Διάλεξη 12: Αστρική εξέλιξη (2013-11-19)
Σχηματισμός και εξέλιξη των αστεριών. Επίδραση της εξέλιξής στο διάγραμμα HR. (Μέρος 1ο)
Διάλεξη 13: Αστρική εξέλιξη (2013-11-21)
Σχηματισμός και εξέλιξη των αστεριών. Επίδραση της εξέλιξής στο διάγραμμα HR. (Μέρος 2ο)
Διάλεξη 14: Ήλιος (2013-11-26)
Στρώματα της ηλιακής ατμόσφαιρας. Ο ηλιακός άνεμος και η ηλιόσφαιρα. Οριζόντια δομή της ηλιακής ατμόσφαιρας. Ηλιακά κέντρα δράσης. Εκλάμψεις. Ο ηλιακός κύκλος.
Διάλεξη 15: Ήλιος - Παρατήρηση του ήλιου (2013-11-28)
Διάλεξη 16: Ήλιος - Παρατήρηση του ήλιου (2013-12-03)
Διάλεξη 17: Ήλιος - Παρατήρηση του ήλιου (2013-12-05)
Διάλεξη 18: Ήλιος - Παρατήρηση του ήλιου (2013-12-10)
Διάλεξη 19: Ηλιακό σύστημα (2013-12-17)
Τροχιές πλανητών. Εσωτερικοί και εξωτερικοί πλανήτες. Εσωτερική δομή, επιφάνειες και ατμόσφαιρες των πλανητών. Δορυφόροι, νάνοι πλανήτες, αστεροειδείς, κομήτες. Μεσοπλανητική σκόνη. Ανίχνευση εξωπλανητών. (Μέρος 1ο)
Διάλεξη 20: Ηλιακό σύστημα (2013-12-19)
Τροχιές πλανητών. Εσωτερικοί και εξωτερικοί πλανήτες. Εσωτερική δομή, επιφάνειες και ατμόσφαιρες των πλανητών. Δορυφόροι, νάνοι πλανήτες, αστεροειδείς, κομήτες. Μεσοπλανητική σκόνη. Ανίχνευση εξωπλανητών. (Μέρος 2ο)
Διάλεξη 21: Διπλά αστέρια, σμήνη, μεσοαστρικό υλικό, Γαλαξίας (2014-01-09)
Μεταβλητά αστέρια. Σχέση περιόδου-λαμπρότητας. Καινοφανή και υπερκαινοφανή αστέρια. Διπλά αστέρια. Αστρικά σμήνη. Νεφελώματα εκπομπής και ανάκλασης. Μεσοαστρική σκόνη. Μεσοαστρικές φασματικές γραμμές. Η γραμμή στα 21 cm και άλλες γραμμές στα ραδιοκύματα.
Διάλεξη 22: Γαλαξίας – Οι άλλοι γαλαξίες (2014-01-14)
Η θέση του ήλιου στο Γαλαξία. Διαφορική περιστροφή του Γαλαξία. Οι σπείρες και άλλες δομές του Γαλαξία. Μορφολογική ταξινόμηση γαλαξιών. Μάζες και λαμπρότητες. Σμήνη γαλαξιών. Αλληλεπιδράσεις γαλαξιών. Ενεργοί γαλαξίες. Σχηματισμός και εξέλιξη γαλαξιών.
Διάλεξη 23: Κοσμολογία (2014-01-20)
Η κοσμολογική αρχή. Ο νόμος της απομάκρυνσης των γαλαξιών του Hubble. Απλά κοσμολογικά μοντέλα. Το γραμμικό στοιχείο Robertson-Walker. Παρατηρήσεις κοσμολογική σημασίας. Η μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου. Νεότερες κοσμολογικές παρατηρήσεις. Το "φούσκωμα" του σύμπαντος. Σκοτεινή ενέργεια και σκοτεινή ύλη.