Ποιητές της Θεσσαλονίκης: Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Τμήμα Φιλολογίας

Έτος: 2013

Διδάσκων: Μιχαήλ Μπακογιάννης

Περιγραφή Μαθήματος

Κύριος σκοπός του μαθήματος είναι να παρουσιαστεί μέρος της ποιητικής ενός από τους κυριότερους εκπροσώπους της αποκαλούμενης Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς, του ποιητή και κριτικού Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005). Δεδομένου του σημαντικού ρόλου που διαδραμάτισαν η Ιστορία και το (ατομικό και συλλογικό) βίωμα στο έργο των ποιητών της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς, αρχικά θα δοθεί έμφαση στα ιστορικά και πολιτικά συμφραζόμενα, που επενέργησαν με ποικίλους τρόπους τη ζωή και το έργο των μεταπολεμικών ποιητών, και θα προσδιοριστεί το πολιτισμικό και λογοτεχνικό περιβάλλον εντός του οποίου εμφανίστηκαν οι μεταπολεμικοί ποιητές στις αρχές της δεκαετίας του 1940. Στη συνέχεια, μέσα από ένα αντιπροσωπευτικό όσο και εκτενές corpus κειμένων τού Αναγνωστάκη, και προκειμένου να αναδειχθούν οι όροι που διαμόρφωσαν την ποιητική του, θα γίνει μια εκ των σύνεγγυς κριτική ανάγνωση ποιημάτων του. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα ενταχθεί και η σκιαγράφηση του πορτρέτου του Αναγνωστάκη ως κριτικού, στοιχείο το οποίο όχι μόνο συν-διαμορφώνει τη δική του πνευματική φυσιογνωμία αλλά σφραγίζει ανεξίτηλα και τη συνολικότερη κατάθεσή του στα γράμματά μας.

Video-Διαλέξεις

Διάλεξη 01: Επισκόπηση της ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Σκοπός της ενότητας είναι να αποσαφηνιστούν τα όρια και να προσδιοριστούν οι περίοδοι της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (ΝΕΛ). Να παρουσιαστούν οι γενιές και οι σχολές της ΝΕΛ, με τα κύρια χαρακτηριστικά τους και τους βασικούς εκπροσώπους τους. Τέλος, να συνδεθούν σημαντικά έργα της ΝΕΛ με τις προαναφερθείσες γενιές και σχολές.

Διάλεξη 02: Η ποιητική πρώτη μεταπολεμική γενιά

Σκοπός της ενότητας είναι να επισημανθούν τα γραμματολογικά δεδομένα της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς. Να παρουσιαστούν τα ιστορικά και λογοτεχνικά – αισθητικά συμφαζόμενα της γενιάς αυτής. Να παρουσιαστεί η εμφάνιση της Γενιάς, να σχολιαστεί η κριτική υποδοχή της και να προσδιοριστούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της (θεματολογικά, εκφραστικά, καταβολές, τάσεις).

Διάλεξη 03: Η ποιητική του Μανόλη Αναγνωστάκη

Σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιαστούν βασικοί σταθμοί της βιογραφίας και της εργογραφίας του ποιητή. Να αναλυθούν οι αφετηρίες και η εξέλιξη της ποίησης και ποιητικής του. Να εξεταστούν ειδικότερα ζητήματα της ποιητικής του Μανόλη Αναγνωστάκη, να καταγραφούν τα κύρια συμπεράσματα και να σχολιαστεί η κριτική υποδοχή του έργου του.